Сўнгги йилларда мамлакатимизда юк автомобиллари сони кескин ортиб, охирги 15 йил ичида қарийб уч баравар кўпайди. Бу эса йўл инфратузилмасига босимнинг кучайиши, тезроқ эскириши ва йўл-транспорт ҳодисалари сонининг ортишига сабаб бўлмоқда.
Мазкур муаммони бартараф этиш ва назоратни кучайтириш мақсадида, 2026 йил 1 январдан бошлаб ялпи оғирлиги 44 тоннадан юқори бўлган юк транспорти воситалари ҳамда карьерларда ишлатиладиган йирик самосваллар учун алоҳида давлат рақам белгилари жорий қилинади.
Янги рақамларнинг дизайни – қизил фонли, оқ рангдаги ҳарф ва рақамлардан иборат бўлиб, “YUK” сериясида тақдим этилади. Уларнинг чап томонида ҳудуд коди, ўнг томонида эса давлат байроғи ва “UZ” белгиси акс этади.
Мутассисларнинг фикрича, бундай тизим бир нечта афзалликларга эга:
Йўл инспекторлари энг оғир транспорт воситаларини тезда ажратиб олиш имкониятига эга бўлади;
Ҳаддан ташқари юкланишнинг олди олинади, йўлларнинг тез бузилиши камаяди;
Транспорт оқими ва тирбандлик тартибга солинади;
Бахтсиз ҳодисалар сони қисқаради, йўлларда хавфсизлик ошади.
Шунингдек, юк машиналарини тунги вақтда йўл четида қолдириш учун жазони кучайтириш ҳам таклиф қилинмоқда. Статистикага кўра, фақатгина 2024 йилда шундай ҳолатлар сабабли 113 та ЙТҲ содир бўлган ва 47 киши ҳаётдан кўз йумган.
Янги тизим нафақат инфратузилма хавфсизлигини таъминлайди, балки оғир транспорт воситаларининг техник ҳолати ва уларни бошқараётган шахслар устидан аниқ ҳисоб юритишга ҳам ёрдам беради.