BMT Xavfsizlik Kengashi Rossiya va Xitoy tomonidan ilgari surilgan, Eron yadroviy kelishuvi (JCPOA)ni uzaytirish va sanksiyalarni olti oyga kechiktirishni nazarda tutgan rezolyutsiyani qabul qilmadi. Natijada, shu hafta oxirida Eronga qarshi ilgari bekor qilingan BMT sanksiyalari yana kuchga kirishi ma’lum qilindi. Buyuk Britaniyaning BMTdagi doimiy vakili Barbara Woodward bu qarorni tasdiqladi.
Mazkur jarayon “snapback” mexanizmi orqali amalga oshirilmoqda. Unga ko‘ra, agar Eron yadroviy kelishuv shartlarini buzsa, barcha xalqaro sanksiyalar avtomatik tarzda tiklanadi. Avvalroq E3 davlatlari — Buyuk Britaniya, Fransiya va Germaniya — BMTga murojaat qilib, agar Eron inspektorlar faoliyatini tiklasa, sanksiyalarni kechiktirish mumkinligini bildirgandi. Biroq bu tashabbus ham samara bermadi.
Eron tashqi ishlar vaziri Abbos Aroqchi BMT Xavfsizlik Kengashining qarorini “noqonuniy” deb atab, uni bekor qilishga chaqirdi. U, shuningdek, sanksiyalar tiklansa, mamlakat Atom Energiya Agentligi (IAEA) bilan tuzilgan ayrim kelishuvlarni qayta ko‘rib chiqishi mumkinligini bildirdi. Aroqchi xalqaro hamjamiyatni ogohlantirib, “harbiy zarbalar muvaffaqiyatsiz bo‘ldi, snapback ham muvaffaqiyatsiz bo‘ladi”, deya ta’kidladi.
Xalqaro miqyosda ham turli munosabatlar bildirildi. Isroil bosh vaziri Benjamin Netanyaxu BMTni Eronning yadroviy salohiyatini kuchaytirishiga yo‘l qo‘ymaslikka chaqirdi. Fransiya prezidenti Emmanuel Makron esa diplomatik yechim tarafdori ekanini aytib, Eron bilan muzokaralarni jonlantirish zarurligini ta’kidladi.
Mutaxassislar fikricha, sanksiyalar qayta tiklanishi Eron iqtisodiyotiga jiddiy zarba bo‘lishi mumkin. Mamlakatda inflyatsiya yuqori, milliy valyuta qadrsizlanmoqda va aholining asosiy iste’mol mahsulotlariga ehtiyoji ortib bormoqda. Shu bois, BMT qarori nafaqat xalqaro siyosat, balki Eron ichki ijtimoiy-iqtisodiy barqarorligiga ham bevosita ta’sir ko‘rsatadi.