O‘zbekiston hukumati tomonidan soliq munosabatlarini takomillashtirish, byudjet mablag‘laridan foydalanish ochiqligini oshirish hamda soliq intizomini mustahkamlashga qaratilgan yangi mexanizmlar joriy etiladi. Bu Prezident qarorida belgilangan.
2026-yil 1-yanvardan “Ochiq budjet” portalida jismoniy shaxslar tomonidan to‘langan soliqlar hisobidan amalga oshirilgan xarajatlarni aks ettiruvchi “Jismoniy shaxslarning soliqlari hisobidan xarajatlar” moduli ishga tushiriladi. Ushbu modul orqali:
- jismoniy shaxsning muayyan davrda to‘lagan daromad solig‘i, mol-mulk va yer soliqlari miqdori;
- ushbu soliqlar hisobidan davlat byudjetidan moliyalashtirilgan xarajatlar haqida ochiq ma’lumot taqdim etiladi.
Shuningdek, 2026-yil 1-yanvardan Namangan viloyatida yangi soliq boshqaruvi modelini sinov tariqasida joriy etish boshlanadi. Eksperiment doirasida:
- jismoniy shaxslardan undiriladigan mol-mulk va/yoki yer solig‘i bo‘yicha 1 mln so‘mdan ortiq soliq qarzdorligini undirish jarayonida elektr energiyasi uchun billing tizimi mexanizmidan foydalanish amaliyoti yo‘lga qo‘yiladi;
- soliq organlari faoliyatini inson omilisiz, avtomatik shakllanadigan samaradorlik ko‘rsatkichlari asosida baholash davom ettiriladi.
Shu bilan birga, 2026-yil 1-yanvardan boshlab jismoniy shaxslarning ko‘chmas mulklarni ijaraga berishdan olgan daromadlari bo‘yicha to‘langan soliq to‘liq hajmda mulk joylashgan tuman va shaharlar mahalliy byudjetlariga yo‘naltiriladi.
Yangi mexanizmga muvofiq, O‘zbekistonda 1 million so‘mdan ortiq soliq qarzi mavjud bo‘lgan fuqarolarning elektr energiyasi uchun to‘lovlari cheklanadi. Ushbu mexanizm 2026-yil 1-yanvardan Namangan viloyatida sinovdan o‘tkaziladi.
Shuningdek, soliq qarzi haqidagi ma’lumotlar aholi uchun yanada qulay bo‘lishi maqsadida banklar va to‘lov tashkilotlari mobil ilovalari bosh sahifasida avtomatik tarzda aks ettirilishi rejalashtirilgan.