Бахтиёр Назаров ҳозир 22 ёшда. У IT йўналишида ўқиган ва шу соҳа бўйича ишлайди. Аммо Бахтиёр маошини уйига олиб бормайди. Аксинча, онлайн қиморга тикади.
Ҳамма данғиллама уйда яшагиси, қимматбаҳо кийимлар кийгиси ва замонавий автомашина мингиси келади. Бунинг учун эса, албатта, тинимсиз меҳнат талаб этилади. Бироқ сўнги пайтларда осон йўл билан мўмай даромад топиш ва тезроқ бойиш илинжи авж олмоқда. Айниқса, интернет орқали турли ўйинлар ўйнаб, аввал бойиб, кейин касодга учраётганлар ҳам орамизда кўпчиликни ташкил этади.
Бахтиёр Назаров ҳам таваккалчиликка асосланган ўйинларга ўралашиб, катта миқдорда қарзга кириб қолганлардан.
— Ёшлигимдан қийинчиликда катта бўлдим. Доим пулга муҳтож бўлганман. Жудаям бойиб кетишни истардим. Мактабда ўқиб юрганимда дўстларим пул тикиб, 1xbet ўйинини ўйнарди. Мен ҳам аста-секин шу ўйинга қизиқиб, 10-15 минг сўм тикиб ўйнайдиган бўлдим. Бир омад келса кўп пул ишлардим. Баъзи вақтда эса қарзга кириб қолардим. Аста-секин каттароқ суммада пул тикиб ўйнашни бошладим. Эҳтиёжим учун керакли буюмлар сотиб олдим. Шундан сўнг ўзимга бўлган ишончим ортди.
Кейинчалик IT йўналишида ўқидим ва ҳозирда мана шу соҳада ишлаб, ойига 5-6 миллион топаман. Аммо ойлик олишим билан пулни уйга олиб бормайман. Аксинча, онлайн қиморга тикаман. Бу ўйин ҳаётимнинг бир бўлагига айланиб улгурган. Сигарет чекадиган одамлар ундан воз кечолмагандек, мен ҳам ўйиндан воз кечолмадим.
Бу ўйинни ўйнаш учун сизда пластик картангизда катта суммада пул бўлиши керак. Онлайн қимор ўйинларини таклиф қиладиган “Букмейкер” компаниялари сайтига пул ташланади. Сўнг, маълум миқдорда пул тикилади. Мен ойликларимни ечмай, картамда сақлардим. 20 миллионлаб пул тиккан вақтларим бўлган. Баъзида ютуқлар ҳам бўлган. Аммо кўпроқ ютқазганман. Ютқазган пулларимни қайтариб олишим керак, деган ўй менга тинчлик бермасди. Кечалари ухламасдим. Охир-оқибат ҳамма пулимдан айрилдим. Ҳозир катта қарзим бор. Уларни тезроқ қайтаришим керак.
Психолог Санжар Турсунбоевнинг фикрича, қиморга муккасидан кетиш ҳам, аслида, касаллик. Бу тоифадаги кишилар касаллигини тан олмайди. Ўйинга берилиб кетганини ҳам билмай қолишар экан.
— Масалан, 10-15 миллион ютиб олса ўша одам эйфорияга учрайди. Одам бу ҳиссиётни яна қайталанишини истайди ва ўйинга берилиб кетади. Бу каби одамларга психиатр ёрдами керак, — дейди психолог.
Олий мажлис қонунчилик палатаси депутати Дониёр Ғаниевнинг таъкидлашича, қонунчиликда онлайн ўйинларининг баъзиларига рухсат берилган. Лекин уларни тартибга солувчи нормалар ишлаб чиқарилмаган.
— 2021 йил 1 январдан қонуний тартибда йўлга қўйиш рухсат этилган. Рухсат этилишидан аввал ҳукуматга тегишли вазирлик идораларига, айнан, шу соҳани тартибга солувчи қонун нормаларини ишлаб чиқиш, тегишли қонун ҳужжатларини, жумладан, маъмурий жавобгарлик, жиноий жавобгарлик, солиқ кодекси ва бошқа қонун ҳужжатларга тегишли ўзгартиришлар ишлаб чиқиш топшириғи берилган. Яъни, ўйин қоидалари тартибини белгилаш асосида. Минг афсуски, ушбу фармоннинг ижроси ҳукуматга тегишли вазирлик идоралари томонидан тўлиқ бажарилмаган.
Ўтган йилининг ноябрь ойида Фарғонада онлайн қимор ўйинига ўралашиб, ютқазган ўспирин ўз жонига қасд қилганди. Маълумотларга кўра йигит катта суммада қарз бўлган. Тўлашга кўзи етмагач, ўзини ўлдирган.
Бу ҳолат қайсидир маънода ота-оналарни сергакликка чақиришга, тобора кўпайиб бораётган онлайн қимор ўйинларидан яқинларимиз, фарзандларимизни асрашимизга қаратилса, ажаб эмас.
Муножат Валиева