Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказида “Буюк ўтмиш мероси – маърифатли келажак асоси” халқаро форуми бошланди.
26-27-сентябр кунлари Тошкент шаҳрида жойлашган Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказида “Буюк ўтмиш мероси – маърифатли келажак асоси” мавзусида халқаро форум бўлиб ўтмоқда.
Мазкур нуфузли тадбирда дунёнинг 20 дан ортиқ мамлакатидан 200 дан ортиқ мутахассис – таниқли олимлар, музей раҳбарлари, кутубхоначилар ҳамда маданий мерос соҳасидаги мутахассислар иштирок этмоқда. Улар орасида IRCICA, Бутунжаҳон ислом лигаси, ICESCO, ТУРКСОЙ, миллий кутубхоналар ва архивлар, Россия Фанлар академияси Шарқ қўлёзмалари институти, Оксфорд университети, дунёнинг нуфузли ауцион уйи – Christie’s ва бошқа етакчи ташкилотлар вакиллари бор.
Халқаро форум Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг исломнинг асл инсонпарварлик моҳиятини сақлаш ва маданиятлараро мулоқотни ривожлантириш йўлидаги саъй-ҳаракатларини қўллаб- қувватлашга қаратилган.
Саккиз йил аввал давлатимиз раҳбари Бирлашган Миллатлар ташкилоти минбаридан туриб, жаҳон жамоатчилигига ислом динининг асл инсонпарварлик моҳиятини етказишни энг муҳим вазифа сифатида эътироф этган, “Ислом дини инсониятни эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларни асраб-авайлашга даъват этишини” таъкидлаб ўтдилар. Шу билан бирга Ўзбекистон заминидан етишиб чиққан буюк алломаларнинг ислом динининг маърифий аҳамиятини инсониятга тушунтириш борасидаги беқиёс хизматларини ҳам таъкидлаган эдилар.
2017 йил 23 июнда Президентимизнинг Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузурида Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказини ташкил этиш тўғрисидаги қарори қабул қилиниши бу йўналишдаги улуғ қадамлардан бири бўлди.
Бугун иш бошлаган халқаро форум Ўзбекистонда олиб борилаётган маънавий-маърифий сиёсатнинг мантиқий давоми ва илмий ҳамкорликнинг янги босқичидир.
Президентимиз яқинда БМТ Бош Ассамблеясининг 80- сессиясида сўзлаган нутқида таъкидлаганидек, “Жамиятда бағрикенглик сиёсатини изчил амалга оширар эканмиз, Ўзбекистон маърифатли ислом ғояларини чуқур ўрганиш ва уларни дунёга кенг тарғиб қилишни давом эттиради. Яқин ойлар ичида Тошкентда минтақада ягона бўлган Ислом цивилизацияси маркази очилади. БМТда буюк аждодларимиз – Имом Бухорий, Имом Термизий ва Имом Мотуридийларнинг бой маънавий ва илмий меросини тақдим этувчи махсус тадбир ўтказилиши режалаштирилган.”
Марказнинг очилиши арафасида ташкил этилган мазкур халқаро форум Президент Шавкат Мирзиёевнинг исломнинг асл инсонпарварлик моҳиятини сақлаш ва маданиятлараро мулоқотни ривожлантириш йўлидаги саъй-ҳаракатларини қўллаб-қувватлашга қаратилган.
Форум қатнашчилари Марказнинг очилишга тайёргарлик жараёнлари билан танишмоқда ҳамда музей экспозициясининг якуний шаклланиши, илмий ва таълимий лойиҳалар, коллекцияларни рақамлаштиришнинг янги ёндашувлари, мультимедиа технологияларидан фойдаланиш имкониятлари, жаҳон аҳамиятига эга илмий- маърифий ва маданий майдон сифатида шакллантириш масалаларини муҳокама қилмоқдалар.
Шунингдек, ташриф буюрган халқаро олимлар Марказ экспозициялари доирасидаги 10 та мавзули шўъба йиғилишларида ўз фикр ва таклифлари билан иштирок этишди. Марказ фаолиятининг асосий йўналишларини қамраб олган шўъба йиғилишларида Муқаддас Қуръон зали, исломдан олдинги цивилизациялар, ислом тарихи ва унинг ёйилиши, Биринчи ва Иккинчи Ренессанс даврларидаги илм- фан ва маърифат, хонликлар даври, кутубхона, музей, қўлёзмалар ва артефактлар тўплами, шунингдек, халқаро ҳамкорликдаги илмий ва маданий лойиҳалар учун платформа яратиш масалалари муҳокама қилинмоқда.
Аҳмад Абдул Боситман, Ислом дунёси таълим, фан ва маданият ташкилоти — ISESCO вакили, қўлёзмалар бўйича мутахассис:
– Аввало, бу Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказига ташриф буюрганимдан хурсандман. Катта завқ олдим. Президентингизнинг Бирлашган Миллатлар Ташкилотидаги нутқларини тингладим. Бу жуда қизиқарли, мазмунли нутқ бўлиб, Ислом цивилизациясини энг олий даражада акс эттирди.
Президент Шавкат Мирзиёев ислом бағрикенглик ва тинчлик дини эканини таъкидлади. Бу эса инкор қилиб бўлмайдиган ҳақиқатдир. Чунки Тинчлик — Аллоҳнинг гўзал исмларидан биридир.
Салим Эзер, Халқаро маданият ташкилоти (TURKSOY) ахборот ва коммуникациялар департаменти бошлиғи:
– Биринчи таассуротим, айтишим мумкинки, ҳайратланарли. Жуда чиройли жой. Санъат ихлосманди сифатида ва бутун дунё бўйлаб шундай музейларни кузатиб борадиган одам сифатида айта оламанки, бу жой ўзига хос ва бетакрор.
Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази бу – Президентингиз Шавкат Мирзиёевнинг имзоси. Ва бу имзо йиллар давомида яшаб қолади, йил сайин ривожланиб боради. Бу марказ ислом маданиятининг бойлигини жаҳон аҳли олдида намоён этишга қаратилган жуда муҳим қадам, менинг фикримча.
Марказ фақат ўтмишни эслатадиган эмас, балки келажак ҳақида сўзлайдиган, янги авлодларга ўзларини бу ерда кўрсатилган аждодлар меросининг давомчилари сифатида ҳис қилиш имконини берадиган маскан.
Яна бир жиҳати – энг нодир асарлар, қўлёзмалар, экспонатлар юз йиллардан сўнг Ўзбекистонга қайтарилди. Бу моддий маданиятнинг қимматли қисмини ташкил этади.
Халқаро форум Дастури доирасида ҳамкорлик бўйича меморандумлар имзоланиши, Форум якуний Декларациясининг қабул қилиниши ҳамда Марказга артефактлар топшириш маросими ўтказилиши режалаштирилган.
Форум якунида Марказни ривожлантиришга доир аниқ тавсиялар ишлаб чиқилиши, халқаро кўргазмалар, тадқиқот ва рақамли лойиҳаларнинг амалга оширилиши белгиланади.