O'zbekiston Prezidenti “Ekologiya va turizm sohalarida aholining ehtiyojlariga tezkor javob beradigan boshqaruv tizimini yaratish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmonni imzoladi.
Mazkur Farmonga muvofiq bir qator tizimli o‘zgarishlar amalga oshiriladi. Xususan:
Turizm qo‘mitasi qayta tashkil etiladi.
Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi huzuridagi Turizm qo‘mitasi mustaqil O‘zbekiston Respublikasi Turizm qo‘mitasi sifatida qayta tashkil etiladi.
Ekologiya va iqlim o‘zgarishi milliy qo‘mitasi tuziladi.
Vazirlik Vazirlar Mahkamasi tizimidan chiqarilib, uning negizida Ekologiya va iqlim o‘zgarishi milliy qo‘mitasi tashkil etiladi.
Yangi lavozim joriy etiladi.
Prezidentning ekologiya masalalari bo‘yicha maslahatchisi – Ekologiya va iqlim o‘zgarishi milliy qo‘mitasi raisi lavozimi tasdiqlanadi.
Qator umumxalq ekologik loyihalar uchun mas’uliyat belgilandi.
Ekologiya qo‘mitasi “Chiqindidan holi hudud”, “Toza havo”, “Yashil makon”, “Eko-madaniyat” va “Bio meros” kabi umummilliy loyihalarni amalga oshiradi.
“Ekoloyiha fabrikasi” tashkil etiladi.
Qo‘mita huzurida 15 nafargacha xorijiy va mahalliy ekspertlar ishtirokidagi “Ekoloyihalar fabrikasi” faoliyati yo‘lga qo‘yiladi.
Ekologik nazoratning yangi tuzilmasi yaratiladi.
Ekologiya va iqlim o‘zgarishi milliy qo‘mitasining Davlat ekologik nazorat inspeksiyasi (Ekopolitsiya) tashkil etiladi.
Prezidentning yana bir qarori – Ekologiya qo‘mitasi faoliyatini tashkil etish bo‘yicha chora-tadbirlar. Unga muvofiq:
- “Ekologik monitoring milliy markazi” tashkil etiladi. “Maxsus tahliliy nazorat markazi” asosida yangi davlat muassasasi tuziladi.
- 2026-yil 1-sentabrdan yagona ekologik onlayn platforma ishga tushiriladi. Korxonalarda fon-monitoring stansiyalari majburiy o‘rnatiladi. I va II toifadagi sanoat korxonalari 2026-yil 1-martga qadar monitoring stansiyalarini o‘rnatib, ularni Milliy markazga integratsiya qilishi shart. Aks holda kompensatsiya to‘lovlari 5 baravar oshiriladi.
- Tabiatga zarar yetkazish uchun beriladigan imtiyozlar qayta ko‘rib chiqiladi. 2026-yil 1-martdan boshlab barcha imtiyozlar bekor qilinadi, ularga faqat qonun orqali ruxsat berilishi mumkin bo‘ladi.
- Ekologiya talablarini chetlab o‘tishga yo‘l qo‘yilmaydi. Daraxtlarni kesish, davlat ekologik ekspertizasi, yoki boshqa ekologik ruxsatlarni talablardan chetga chiqib berishga oid har qanday idoraviy va mahalliy hujjatlarni qabul qilish qat’iyan taqiqlanadi.
- Ekopolitsiya vakolatlari kengaytiriladi. Xodimlarga jismoniy kuch, maxsus vositalar (elektroshoker), rezina o‘q, to‘r otuvchi qurol qo‘llash huquqi beriladi. Formaga body-kamera o‘rnatiladi.
- Aholi punktlaridagi daraxtli hududlar muhofazasi kuchaytiriladi.
- 2026-yil 1-apreldan boshlab, o‘rmon fondiga kirmaydigan daraxtli maydonlarni boshqa maqsadga ajratishni jamoatchilik tashabbusi bilan taqiqlash imkoniyati yaratiladi.