Бундан ташқари, Париж АҚШ билан Чесапикдаги ғалабасининг 240 йиллигини ҳам нишонламайди. Франция ТИВ раҳбари Жан Ив Ле Дриан буларнинг барчасини Австралиянинг сувости кемаларини етказиб бериш бўйича шартномани бекор қилиши ортидан бўлаётганини айтган.
Австралия АҚШ билан янги ҳарбий келишувга кўрa, атом сувости кемаларини олади. Шунинг учун у Франциянинг “Naval Group” компанияси билан тузган 56 миллиард евролик шартномани бекор қилди. Ле Дрианнинг фикрича, бундай қадамлар иттифоқчилар орасида бўлиши керак эмас. "Бу ҳақиқий ортдан пичоқ санчиш бўлди. Биз австралияликлар билан ишончли муносабатларга эга эдик аммо унга хиёнат қилинди", — деган вазир.
Франция разведка татқиқотлари маркази директори ўринбосари Ален Родьенинг қайд этишича, шартномани бекор қилиб, Австралия Франциянинг юзига зарба берган. Париж энг катта келишувдан маҳрум бўлган, унинг амалга ошиши француз ҳарбий-денгиз саноатига бир неча йил давомида ёрдам берган бўларди.
Австралия ТИВ Франция қарорига муносабат билдирди. Унда Канберра элчи чақириб олинишидан афсусда эканини, шунингдек, Парижнинг ҳолатини яхши англашини маълум қилган.
АҚШ Давлат департаменти ҳам ҳодисадан афсусда эканини билдирди. Шунингдек, Франция Вашингтоннинг илк иттифоқчиларидан эканини айтиб ўтган.
Эслатиб ўтамиз, 16 сентябрь куни АҚШ Буюк Британия ва Австралия билан ҳарбий ҳамкорликни кенгайтириш юзасидан келишувга эришди. Унга кўра, уч томонлама киберхавфсизлик, флот ва бошқа соҳаларда ҳамкорлик йўлга қўйилади. Шунингдек, Австралияга атом сувости кемалари берилади. Бунга жавобан Хитойнинг АҚШдаги элчиси Вашингтондан совуқ уруш давридаги фикрлардан воз кечишни талаб қилди.
Жаҳонгир Қўзиев