Мутахассислар 2020 йилнинг 26 апрелидан 2021 йил 7 августигача бўлган оммавий ПСР-тест натижалари ва симптомсиз касалланган беморлар касаллик тарихини таҳлил қилиб чиққан. Ҳозирда Британияда коронавируснинг илк аломатларини аниқлашда асосан 4 белги — юқори тана ҳарорати, қуруқ йўтал, таъм ва ҳид сезгиларини йўқотиш инобатга олинади. АҚШ Касалликлар назорати ва профилактикаси маркази ўз баённомаларида иссиқ чиқиши, қалтираш, чарчоқ, нафас етишмовчилиги, тана ва мушакларда оғриқ, бош ва томоқ оғриғи, тумов, бурун битиши, қайт қилиш ва диареяни ҳам касаллик белгиларига киритган.
Татқиқот натижаларига кўра, 2020 йил апрелидан декабргача оммавий эмлаш бошланмаган даврда Британияда асосан Совиднинг «альфа» штамми тарқалган. Беморлар қайд этган симптомлар асосан йўтал, томоқ оғриғи, титроқ, таъм ва ҳид билмаслик бўлган.
Қишга келиб бу белгиларга нафас йўллари касалликларининг бошқа белгилари ҳам қўшилган. Уларнинг барчаси мавсумий касалликлар билан боғлиқ бўлган.
2021 йил майидан бошлаб мамлакатда «дельта» штамми кенг тарқалди. Беморлар энди бош оғриғи ва бурун битишидан тез-тез шикоят қила бошлаган. Бу каби симптомлар қисман эмлангандан кейиндан касалланганларда ҳам кузатилган. Шу билан бирга ҳар тўртинчи беморда мушак оғриқлари, чарчоқ ва ҳолсизлик, ҳар учинчи беморда таъм ва ҳид билишни йўқотиш қайд этилган.
Тадқиқот муаллифлари бу каби белгилар асосан 20-30 ёшлилар орасида кузатилган, ёш катталашуви билан касалликнинг интенсивлиги камайган, ёши қариларда эса бироз юқорироқ бўлган.
Олимлар «дельта» штаммнинг асосий белгилари сифатида ҳолсизлик, чарчоқ, бош оғриғи, томоқ ва мушакларда оғриқ, таъм ва хид билишнинг йўқолишини айтиб ўтишган.
Эслатиб ўтамиз бундан аввал олимлар Олимлар коронавируснинг «дельта» штамми сувда 72 соатгача яшай олишини аниқлагани хабар қилинган эди.
Жаҳонгир Қўзиев